“O, MİLLİ KİMLİYİN SİMVOLLARINDAN BİRİDİR…”

Bu gün Azərbaycanın ictimai-siyasi və ədəbi həyatında möhrünü vurmuş istiqlalçı deputat, Xalq hərəkatının əsas fəallarından biri, xalq şairi Sabir Rüstəmxanlı 71 yaşını qeyd edir.

 

BakiPost.az xəbər verir ki, 71 illik bioqrafiyasında uzun, gərgin və kataklizmlərlə dolu bir həyat yaşamış Vətəndaş Həmrəyliyi Partiyasının lideri S.Rüstəmxanlını bütün həyatını Azərbaycana və ədəbiyyata həsr edib.

 

 

VHP sədrinin bioqrafiyası çox zəngindir: Meydan hərəkatından istiqlalçı deputatlığa, informasiya və mətbuat naziri vəzifəsindən millət vəkilliyinə, mitinqlərdən poeziya tribunasına qədər bir yol keçib. 

 

1946-cı il mayın 20-də Yardımlının Hamarkənd kəndində anadan olan S.Rüstəmxanlı 1963-cü ildə Yardımlı qəsəbə onbirillik məktəbini bitirib. 

 

Sonra Azərbaycan Dövlət Universitetinin filologiya fakültəsinə daxil olur, 1968-ci ildə oranı fərqlənmə diplomu ilə bitirir. Əmək fəaliyyətinə tələbəlik illərindən başlayır, 1967-ci ildə Azərbaycan Yazıçılar İttifaqının orqanı olan “Ədəbiyyat və incəsənət” qəzetində işə qəbul edilir.

 

1974-1975-ci illərdə ordu sıralarında xidmət edir. Bu sırada elmi işlə də məşğul olmuş, Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutunun aspiranturasını da bitirib. 

 

S.Rüstəmxanlı 1976-cı ildə “”Molla Nəsrəddin” və folklor” mövzusunda dissertasiya müdafiə edərək filologiya elmləri namizədi elmi dərəcəsinə yiyələnib. 

 

Onun ilk kitabı 1970-ci ildə nəşr edilib. O vaxtdan bəri Azərbaycanda, Türkiyədə, Rusiyada, İsveçdə 20-dən artıq şer, nəsr, publisistika kitabları çap olunub. 

 

“Ömür kitabı” adlı əsəri Azərbaycanda xalqın milli və yurdsevərlik duyğularının oyanmasında ciddi rol oynayıb, 1988-ci il milli azadlıq hərəkatının mənəvi təməllərindən biri olub. 

 

Ondan sonra “Tanımaq istəsən”, “Xəbər gözləyirəm”, “Gəncə qapısı”, “Sağ ol, ana dilim!”, “Qan yaddaşı”, “Zaman məndən keçir”, “Əbədi sevda” və sair kimi şer kitablarının, “Bütövlük”, “Didərginlər”, “Cavad xan”, “Orxonla görüş” poemaların, “Bu sənin xalqındır”, “Dərdə əyilmə” publisistik yazılarından ibarət əsərlərin, “Atamın ruhu”, “Xətai yurdu”, “Göy Tanrı”, “Ölüm Zirvəsi (Cavad xan)”, “Difai Fədailəri”, “Sunami”, “Şair və Şər” romanlarının müəllifi olur.

 

Beləliklə, 2005-ci ildə Xalq Şairi fəxri adına layiq görülür.

 

 

S.Rüstəmxanlı həm də ilk müstəqil qəzetin təsisçi kimi də adını tarixə yazdıra bilib. 1989-cu ildə Azərbaycanda ilk müstəqil, demokratik qəzet olan “Azərbaycan”ı təsis edib, iki il onun baş redaktoru olub.

 

 

 

1990-cı ildə Azərbaycan Xalq Cəbhəsindən Parlamentə deputat seçilmiş, Demokratik deputat fraksiyasının həmsədri, Qaçqınlarla iş komissiyasının sədri olub. 

 

Bundna əlavə, 1991-1995-ci illərdə Mətbuat və İnformasiya naziri vəzifəsini icra edib.

 

1992-ci ildə bir qrup ziyalı ilə Vətəndaş Həmrəyliyi Partiyasını təsis edən S.Rüstəmxanlı  bu günə qədər partiyanın sədridir. O, 1995-ci ildə Mətbuat və informasiya naziri vəzifəsindən özü istefa verib.

 

 

2003-cü ildə Vətəndaş Həmrəyliyi Partiyası tərəfindən Azərbaycan Respublikasının prezidentliyinə namizədliyi irəli sürülüb.

 

2005 və 2010-cu illərdə Milli Məclisə keçirilən seçkilərdə 72 saylı Yardımlı-Masallı dairəsindən deputat olub. Yəni, bu qədər zəngin, keçməkeşli və xatirələrlə dolu bir ömür yolu olub xalq şairinin…

 

 

 

70 illik sovet hakimiyyətinin dağılmasında iştirak edən S.Rüstəmxanlının indi 71 yaş yubileyində gənc nəsilə danışacağı çox hadisələr var. Bizə isə hörmətli xalq şairini təbrik etmək, sağlamlıq və yaş üstünə yaş gəlməsini arzulamaq düşür…

 

 

BakiPost.az bu yazıya Xalq şairinin ötən il – 70 illik yubileyinə AzNews.az saytının hazırladığı təbrik materialını da əlavə edir: 

 

Bu gün Xalq şairi, Azərbaycan Vətəndaş Həmrəyliyi Partiyasının sədri, ictimai-siyasi xadim Sabir Rüstəmxanlının 70 yaşı tamam olur. Bu məqsədlə Azərbaycanda və ondan kənarda yubiley mərasimləri keçirilir. Sabir Rüstəmxanlı həyatının bir böyük bir hissəsi ədəbiyyatla yanaşı, siyasətdə, meydanlarda keçib.

 

Yazı əhli və siyasətdəki nüfuzlu şəxslər S.Rüstəmxanlının fəaliyyətini necə dəyərləndirir? AzNews.az bununla bağlı ədəbiyyat və siyasətçilər arasında keçirdiyi sorğunu təqdim edir: 

 

Milli İstiqlal Partiyasının lideri Etibar Məmmədov: “70 il çox mühüm mərhələdir. O, həm şair kimi, həm siyasi xadim, həm də hərəkatçı kimi sözünü dedi. Sabir bəyə can sağlığı arzu edirəm. Arzu edirəm bundan sonra ailəsiylə birlikdə gözəl bir ömür yaşasın”. 

 

 

Milli Məclisin deputatı Aydın Mirzəzadə: “Sabir Rüstəmxanlı Azərbaycan ədəbiyyatında və ictimai-siyası həyatda yer tutan görkəmli simalardan biridir. Yazılarında daima Şimali-Cənubi Azərbaycan, xalqın birliyi, Azərbaycan xalqının layiq olduğu qiyməti alınması mövzularını ön plana çəkir. Bu istiqamətdə özünün mövqeyi və vətənpərvərliyi ilə daima fərqlənib. Ötən əsrin 1980-1990-cı illərində mitinq hərəkatının təşkilatçılarından və ərazi bütövlüyümüz uğrunda mübarizə aparan insanlardan biri olub. Bunun nəticəsidir ki, Sabir bəy 5 seçim Azərbaycan parlamentinin deputatı seçilib. Çıxışlarında bir qayda olaraq sosial əhəmiyyətli, dövlətçilik mahiyyəti mövzulara toxunub, daima xalqın içərisində olub, aktual məsələləri gündəmə gətirməyə çalışırdı. Müxalif partiyasının başqanı olmasına baxmayaraq, Azərbaycanda gedən quruculuq işlərinin, Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün əldə olması üçün iqtidarın apardığı siyasəti yüksək qiymətləndirirdi. Milli birlik, vətəndaş həmrəyliyi həmişə Sabir Rüstəmxanlının mübarizə apardığı məqsədlərindən biridir. Onu təbrik edib, can sağlığı arzulayıram. Hesab edirəm ki, Sabir Rüstəmxanlı özünün fəaliyyəti və məzmunlu həyatı ilə Azərbaycan tarixinə öz adını yaza bilib”.

 

“O ÖMÜR KITABI XƏTAI YURDUNDAN BAŞLADI, GƏNCƏ QAPISINDAN KEÇIB QAN YADDAŞIMIZA HOPDU”

 

 

Bu gün xalq şairi Sabir Rüstəmxanlının 70 yaşı tamam olur. Sabir bəyi hələ tələbəlik illərindən tanıyırdım. Şeirlərindən vətənpərvərlik damırdı. Ötən əsrin 70-ci illərində gənclər arasında sevilə-sevilə oxunurdu. Kitabxanalarda, ədəbi dərnəklərdə və tələbə yataqxanalarında tez-tez çıxış edirdi. Oxuduğu şeirlərdən alqış payı əskik olmurdu. Bir sevda gəzdirirdi ürəyində. Yurd yanğısından, vətən sevgisindən mayalanmış bir sevda. O illəri xatırladıqca Sabir bəyin keçdiyi yaradıcılıq yolu gözlərimin önündə dayanır. Gənc olmasına baxmayaraq ötkəm idi. Ağrının ifadəsi olmağa çalışırdı. “Gəncə qapısı”ndan tutmuş, “Xətai yurdu”na qədər. Əslində, millətimizin taleyi də, tarixi də, yaddaşı da və hətta milli diriliyi də Sabirin “Ömür kitabı”ndan keçdi. İnsanların, xüsusilə gənclərin bir milli iman olaraq tapındığı bu həzin “millət nağılı” çoxlarının həyata baxışını formalaşdırdı. Lakin Sabir bəy buna qədər özü ömür kitabından keçmişdi. Tələbə yataqxanalarında milli düşüncəmizin mənzərəsini yaradan Bəxtiyar müəllimlə, vətən daşı üzərində tarix yaratmağın nümunəsini verən Məmməd Arazla, sözü Arazdan nəm çəkən Söhrab Tahirlə birlikdə Sabir Rüstəmxanlının xalqı oyatmaq yolundakı ilk addımlarını mən indi də xatırlayıram. Sabirin bəyin poetik düşüncələri şirin bir vətən nəğməsi üzərində kökləndiyi üçün 70-80-ci illərin gənclərinin ruhunu oxşayırdı. Yaxşı yadımdadır, “Gəncə qapısı” kitabı necə böyük marağa səbəb oldu. Əslində, bu kitabla Sabir bəy Sovet ideologiyasının unutdurduğu, kirovabadlaşdırdığı Gəncəni ictimai müzakirənin mərkəzinə gətirdi. Hətta, mən deyərdim sonrakı dövrdə Cavad xana həsr edilmiş “Ölüm yaşamaqdan şirinmiş” romanı ilə Sabir Rüstəmxanlı Azərbaycan ədəbiyyatında Gəncə mövzusunu daha da irəli apardı. Gəncə qapısından bu qədim şəhərə daxil olub, Cavad xanın parlaq obrazını yaratmaqla Sabir Rüstəmxanlı daha çox Bakının timsalında təkmərkəzçilik üzərində qurulmuş milli ruhumuzun hüdudlarını genişləndirdi. Sabir bəyin Gəncə mövzusunda yazdığı bu əsərlərlə milli yaddaşımızı təzələdi. Azərbaycanın şimalında da, cənubunda da milli ideya uğrunda mübarizə milli dil uğrunda mübarizədən keçir. Milli dil, ana dili uğrunda, onun saflığı, təmizliyi və tətbiqi uğurunda mübarizə Sabir Rüstəmxanlının yaradıcılığının mərkəzi məsələsidir. “Sağ ol, ana dilim”, “Zaman məndən keçir” adlı poetik düşüncələrində, “Bu sənin xalqındır”, “Atamın ruhu”, “Xətai yurdu” kimi publisistik nəsr əsərlərində tükənməz bir vətən sevgisi var. Sabir bəyin vətən sevdası ana dilindən, bu dilin şirinliyindən keçir. Sanki bu dil vətənlə onun daşını birləşdirib bu məmləkətin böyük ehtiyac duyduğu VƏTƏNDAŞINI yaradır. Sabir bəy üçün vətənin sərhədləri də ana dilindən keçir. Onun əsərlərində ruhumuzun və varlığımızın hüdudları ana dili ilə müəyyən edilir. Bu baxımdan Sabir Rüstəmxanlı meyarı ilə hüdudlanan mənəvi sərhədlərimiz, sərhəd dirəkləri ilə çəpərlənmiş coğrafi ölçülərdən çox genişdir. Sabir Rüstəmxanlının ana dilindən qaynaqlanan mənəvi dünyası, yurd sevdası Göy türklərin, altına sığındıqları səma qədər sonsuz, dolaşdıqları torpaq qədər hüdudsuz və bu tarixi coğrafiyada çadırlasan binələri qədər səmimidir. Onun ömür kitabı Xətai yurdundan başladı, Gəncə qapısından keçib qan yaddaşımıza hopdu. Məhəmməd Hadinin faciəli həyatından bəhs edən “Şair və şər”, milli dirənişin ünvanını göstərən “Difai fədailəri” də, onun “Əbədi sevda”sının təzahürləri kimi meydana çıxdı. Bu doğum günündə, 70 illik yubileyi münasibəti ilə Sabir Rüstəmxanlını təbrik edir, ona uzun ömür, can sağlığı, yaradıcılıq uğurları arzulayırıq.

 

 

Xalq Partiyasının sədri Pənah Hüseyn: “Sabir Rüstəmxanlı Azərbaycanın ictimai-siyası həyatında mühüm rol oynayan xadimlərindən biridir. Azərbaycanda milli şüurun və Milli Azadlıq mübarizəsinin istər ölkəsində, istərsə də dünya miqyasında formlaşmasında fövqəladə rol oynayan böyük şəxsiyyətlərdən biridir. O, keçən əsrin sonlarında Azərbaycan inqlablarının təşkilatçı rəhbərlərindən və liderlərindən hesab olunur. Azərbaycan dövlətçiliyinin və Azərbaycan millətinin formalaşmasında inkişafın simvolarlarındandır. Bu baxımdan Sabir Rüstəmxanlının 70 illi yubileyi bizim üçün çox əhəmiyyətlidir”. 

 

 

Azərbaycan Demokratiya və Rifah Hərəkatının sədr müavini Vurğun Əyyub: “Sabir bəyi təbrik edirəm. Onunla tanışlığımızın uzun tarixi var. İlk dəfə “Qan yaddaşı” şeirlər kitabının müzakirəsini “Çənlibel”də təşkil etmişik, məruzəni də özüm etmişəm. Meydan Hərəkatı zamanı daha da yaxın olmuşuq. Sonrakı dövrlərdə münasibətlərimiz əvvəlki kimi yaxın olmasa da, normal şəkildə davam edib. Azərbaycan istiqlalının qazanılmasında Sabir Rüstəmxanlının özünəməxsus rolu var. Hər nə qədər bu rolun üzərinə kölgə salmaq istəsələr də, Sabir bəy Azərbaycan tarixinə adını yazmış şəxsdir. Onun bədii-publisistik kitablarının çoxunu oxumuşam. Sabir bəyin Azadlıq Hərəkatının tarixinə dair yazdığı kitablara və onun siyasi fəaliyyətinə münasibətim birmənalı deyil. Amma o məsələlər indinin mövzusu deyil. Sabir bəyi bir daha təbrik edir, uzun ömür, cansağlığı və yeni yaradıcılıq uğurları diləyirəm”. 

 

 

Ümid Partiyasının sədri İqbal Ağazadə: “Biz Sabir Rüstəmxanlının “Ömür” kitabını oxuyub siyasətə gəlmişik. Əslində, “Ömür” kitabı 1988-ci ildə çox insanları siyasətə gətirdi. Mən həmişə demişəm, bu gün də təkrar edirəm: 20-ci əsrdə 10 azərbaycanlının adını çəkmək mümkündürsə, onun biri məhz Sabir Rüstəmxanlıdır. O, 20-ci əsr Azərbaycanın ictimai-siyası həyatında adı tarixə düşən şəxslərdən biridir. Çox sevinirəm ki, mən onunla uzun müddət bir yerdə oldum. Onu özümə çox yaxın dost hesab edirəm. Sabir bəyin yaradıcılığı genişdir. Onun kifayət qədər əsərləri var, sözlərinə mahnılar bəstələnilib. Sabir bəy həm insan, həm siyasətçi, həm də şair kimi hörmət etdiyim və daima ürəklə zəng edib kefini soruşduğum şəxsdir. Ona 100 yaşayın deyirəm”. 

 

 

Milli Şuranın Koordinasiya Mərkəzinin üzvü Namizəd Səfərov: “Sabir Rüstəmxanlı 20 ildən artıq Milli Məclisin üzvü olub. Bu, onun siyasətdə saç ağartdığının təsdiqidir. Sabir Rüstəmxanlının başçılıq etdiyi VHP Azərbaycanın siyasətdə daim iz buraxan partiyalardan sayılıb. Bu gün də fəaliyyətini davam etdirir. Sabir Rüstəmxanlı həm siyasi, həm də ictimai xadimdir. O, Azərbaycanda öz sözünü deməyə qadir olan azsaylı ziyalılardan biridir. Sabir bəy heç vaxt hadisələrin arxasında gizlənməyib. O, daim hadisələrin önündə və mərkəzində olub”. 

 

***

 

Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin sədri, Xalq yazıçısı Anar: “Sabir bəy, sizi 70 illik yubileyiniz münasibəti ilə təbrik edirəm. Qələm sahibinin arzusu nə ola bilər? Arzu edirəm bu 70 yaşdan sonra yaradıcılığınız daha da zənginləşsin, ədəbiyyata yeni-yeni əsərlər gətirəsiniz. Sizə uzun ömür, can sağlığı arzu edirəm”. 

 

 

Yazıçı Seyran Səxavət: “Sabiri düz 54 ildir, tanıyıram. 54 ildə həmişə münasibətlərimiz yaxşı olub və imkan daxilində bir-birimizi axtarmışıq. Bundan əlavə bir-birimizin yaradıcılığı ilə maraqlanmışıq. Aradan vaxt keçdi. İkimiz də yekəldik, böyüdük. Təkcə boy-buxun etibarı ilə deyil, həm də elə yaradıcılıqda, ədəbiyyatda böyüdük, məşhur olduq. Söz boyda olmasaq da, ona yaxın böyüdük. Bu 70 il bizə 70 saniyə kimi gəlir. Gözünü açıb-yumursan baxırsan ki, keçdi. Çağırırsan səni eşitmir ki, soruşasan ki, bir dayan, asta-asta keç. Sabir Rüstəmxanlı vətəndaş mövqeyi olan şəxslərdəndir və böyük söz və qələm sahiblərindən biridir. O, azsaylı ziyalılardan biridir. Sabir bəyə nə demək olar? Yəqin ki, o, banket verəcək. Orada daha yaxşı danışacam. Mən öz qələm dostumu, yoldaşımı, azərbaycanlımı 70 illik yaşı ilə ürəkdən təbrik edirəm, ona can sağlığı, könül xoşluğu arzulayıram. Sabir bəy, düşünmə ki, 70 oldu, qələm dayanmalıdır, əsla. Qələminiz işləməlidir. Bu günə kimi qələminiz, sözünüz necə kəsərli və yerində olubsa, bundan sonra da dayanmaq yox, işləməlidir. Ovçunun çiynində tüfəngi görməyəndə adam onu gərçəkdən ovçu hesab etmir. Çünki həmişə ovcunun tüfəngini çiynində görməyə öyrəşmişik. Yazıçının, şairin, söz adamının da tüfəng yerinə əlində qələm olub. Qələmin titrəməsin, nə demək istəyirsənsə, onu deyə biləsən. Sizi öpüb bağrıma basıram. Artıq ikimizin bir yerdə 140 yaşımız var. Sənin 70 mübarək olsun, çoxlu-çoxlu əsərlərini oxumaq arzusu ilə”. 

 

***

 

Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin katibi, Xalq şairi Fikrət Qoca: “Sabir bizim Xalq şairimizdir. O, yaxşı insan, ağıllı və istedadlı şəxsdir. Kölgəsində ailəsi, dostları var. Cəmiyyətdə, üzdə olan insandı. Vətəndaş cəmiyyətində hörməti və öz dəsti-xətti var. Millət vəkili olub və bizi orada layiqincə təmsil edib. Güman edirəm ki, bundan sonra da qələmi daha da iti olacaq”. 

 

 

Xalq yazıçısı Mövlüd Süleymanlı: “Sabir Rüstəmxanlı sözün əsl mənasında böyük ziyalıdır. Həyatda çox gözəl yaşayıb. Mövqeyi aydın şəkildə ortada olub. Biz eyni dövrün adamlarıyıq. Biz gənc yaşlarından həmişə bir yerdə olmuşuq. Sabir bəy lap gənc yaşlarından həmişə sözünü deyən ziyalı olub. Söz ki deyilməlidir, yaxud da onu demək lazımdır, mütləq Sabir bəy bu addımı atıb. Xalqın istəyini cəmiyyətə çatdırıb. Həmişə öndə olub. Böyük və dərin yaradıcılığı olub. Boş və mənasız şeylərdən kənar olub. Ömrünü xalqın azadlığına həsr edən şəxslərdəndir. Əsərlərində, romanlarında həmişə xalq deyib. Xalqın düşüncəsini ifadə edib, xalqa nəyi demək lazımdırsa, xalq nə istəyibsə, Sabir məhz onu deyib. Sabir xalqla bir yerdə olub, onun dərdi ilə yazıb-yaradıb. Sabir mənə çox doğmadır. O, məndən 4-5 yaş kiçik olsa da, mən ona böyük kimi baxmışam. Onun sözünü gözləmişəm. O, həmişə bir addım irəlidə olub. Sabir sözü kəsilməyən, sona kimi fikrini ifadə edən qələm ziyalıdır. Elə buna görə də xalq onu sevir. Sabir həm də çox əzablar çəkən insandır, ağrısı-acısı olub. Amma buna baxmayaraq, möhkəm düşüncə sahibi olub. Sabir, qardaşım min yaşa”. 

 

 

Musa Yaqub: “Sabir Rüstəmxanlı bizim çox layiqli Xalq şairimisdir. Mənim də qələm dostum və qardaşımdır. Biz ömür yolunda qələmimiz və sözümüz ilə bir yerdə olmuşuq. Sabirin üstün çəhətlərindən biri onun həmrəyçi olmasıdır. Xalqı həmrəyə səsləyən ziyalıdır. DAK-da fəaliyyəti böyükdür. Azərbaycançılıq ideyalarının yayılmasında çox böyük fəaliyyəti var. Onun fəaliyyəti genişdir. İstər siyasətdə, istərsə də ədəbiyyatda və ələlxüsuz da cəmiyyətdə mövqeyi və hörməti danılmazdır. Elə bilirəm Sabir gözümün qarşısında birdən-birə doğuldu və böyüdü. Hələ gedirik, sonu nə olacaq bilinmir. Sizə hər şey yaraşır. 70-in mübarək, qardaş. Biz ömrün hansı səhifəsində olsaq da, Sabirə müraciət edəcəyik. Onun siyasi fəaliyyəti böyükdür. Amma biz onu şair kimi sevirik”. 

 

 

Yazıçı Rasim Qaraca: “Sabir Rüstəmxanlı Azərbaycan xalqının yetişdirdiyi dəyərli ziyalılarımızdan biridir. Sadə kəndli ailəsində doğulmağına baxmayaraq, həm ədəbiyyat, həm də siyasət sahəsində özünə böyük karyera yaratmağı bacarmış bir insandır. Yazmış olduğu “Ömür Kitabı” minlərlə insanımızın milli şüurunun oyanmasına və formalaşmasına xidmət etmişdir. Gənclər üçün yazdığı romanlar, “Difai fədailəri” və s. əsərləri geniş təsir gücünə və tərbiyəvi əhəmiyyətə malikdir. Bütün varlığı ilə ədəbiyyat insanı olan humanist təbiətli Sabir bəyin zorən sürükləndiyi siyasi fəaliyyətini uğursuz hesab edirəm. Turan çölləri kimi geniş ürəyi ilə o, özünün ədəbi missiyasını davam etdirsəydi, daha yaxşı olardı deyə, düşünürəm”.

 

 

Gənc şair Aqşin Yenisey: “Sabir Rüstəmxanlı mövsümü siyasətçi, yaxud ictimai xadim deyil. Ona görə onun aktiv və ictimai fəaliyyətsizliklə məşğul olan mövsümü siyasətçilərə “uduzması” təbii haldır. Amma bir məsələ də var ki, Sabir bəy indiki yeri ilə həm ölkədə, həm də dünyada gedən prosesləri öz həmkarlarından necə dərindən hiss etdiyini bir daha göstərdi. Şair olmasına baxmayaraq, meydan eyforiyasından, inqilab romantikasından ən tez ayılan da Sabir Rüstəmxanlı oldu. Millət təkcə cəsarəti ilə yaşaya bilməz, bu cəsarəti idarə edən ağıl da lazımdır. Sabir bəy cəsarətin də, ağılın da harada lazım olduğunu çox yaxşı bildiyini çox aydın göstərdi son iyirmi illik həyatında. Yaradıcılığı haqqında isə burada danışmağa nə vaxt, nə də ehtiyac var. Məncə, Sabir bəy heç yubiley adamı da deyil, özü demiş, “əldə bir qədəh şərab” yetər”.